Tadao Ando là một kiến trúc sư Nhật Bản nổi tiếng thế giới. Ông đã đoạt được rất nhiều giải thưởng cao quý như: Giải thưởng Văn hoá (khu nhà Rokko Housing 1 và 2), Nhật Bản, 1983; Huy chương Alvar Aalto, hiệp hội kiến trúc sư Phần Lan, 1985; Huy chương vàng kiến trúc, viện hàn lâm Kiến trúc Pháp, hiệp hội Kiến trúc sư Mỹ (AIA), 2002...

Công trình của Tadao Ando không có khái niệm biên giới, có mặt trên hầu khắp các châu lục. Rất nhiều công trình đã trở thành điểm tham quan kiến trúc lý tưởng của du khách, trong số đó có công trình Nhà hội nghị Vitra.

Nhà hội nghị Vitra nằm trong loạt những công trình trưng bày của nhà máy Vitra (Wei am Rhein, Đức). Công trình hoàn thành năm 1993. Đây là tác phẩm được xây dựng đầu tiên ở châu Âu của Tadao Ando sau những thành công liên tiếp của ông tại Nhật Bản. Sự kết hợp giữa kiến trúc hiện đại phương Tây, kiến trúc truyền thống Nhật Bản và triết học Đông phương được thể hiện rất rõ trong những sáng tác của ông.

Cầu thang xoắn

Tadao Ando từng được coi là “nhà thơ bê tông” bởi cấu trúc tường bê tông khá phổ biến và đặc trưng trong các công trình của ông. Có thể kể đến một số công trình như nhà Azuma, nhà trưng bày Akka hay nhà thờ Ánh sáng,... là những chuỗi công trình sử dụng chất liệu tường bê tông đặc biệt, giống hệt nhau. Những tấm bê tông màu xám trắng, không đơn thuần chỉ là mảng dày thô ráp, nặng nề mà là những khối bê tông mịn đúc sẵn.

Nhà hội nghị Vitra nằm trên một bãi cỏ rộng ngay bên cạnh bảo tàng Thiết kế Vitra, nhìn ra đường lớn. Người ta có thể dễ dàng nhận ra công trình ngay khi bước chân đến Vitra.

Khu Toilet

Vẫn là thế mạnh về sử dụng ánh sáng và không gian hình học cơ bản, Tadao Ando đã phát triển kiến trúc hiện đại từ những vật liệu cơ bản là bê tông và kính. Chất thiền đạo Nhật Bản được ông áp dụng vào không gian của công trình khi thiết lập bức tường cao hơn tầm mắt vây bọc xung quanh, tạo không gian riêng tư đối lập hoàn toàn với không gian ồn ào bên ngoài. Không gian tĩnh lặng cần thiết cho các buổi hội nghị, chuyên đề và đào tạo… của Vitra.

Nhà hội nghị Vitra được tạo nên từ những dạng hình học đơn giản như hình vuông, chữ nhật và hình tròn với ba phần của khối nhà: khối chữ nhật chạy song song với sân, khối chữ nhật thứ hai nằm chéo góc 600, xuyên qua bức tường bao và cuối cùng là khối trụ nằm xen giữa, nối kết hai khối hình chữ nhật thành một thể thống nhất. Sự kết hợp này tạo cho nội thất một không gian khá phong phú.

Lối vào sảnh

Sân trong của toà nhà được bao bọc bởi bức tường bê tông đặc, chiều cao của toà nhà được giảm xuống bởi phần nhà nằm thấp dưới mặt đất. Các phòng chức năng chính bao gồm hai phòng hội nghị, thư viện, các phòng cá nhân và tiền sảnh, tất cả đều mở ra khoảng sân trong chìm dưới mặt đất. Khách có thể quan sát không gian bên ngoài từ tầng trên của toà nhà nhờ vật liệu kính sử dụng chủ yếu để lấy ánh sáng tự nhiên.

Đặc điểm rất thú vị của toà nhà là nếu từ bên ngoài nhìn vào thì khó có thể nhận ra được không gian bên trong, chúng bị che khuất hoàn toàn bởi bức tường bê tông, nhưng khi đứng bên trong người ta lại quan sát rất rõ không gian bên ngoài.

Đơn giản, cơ bản, phẳng là cảm nhận về toà nhà Vitra này. Nhưng để có được sự đơn giản mà không lẫn vào đâu, Ando đã phải miệt mài học hỏi và làm việc không ngừng để có được những tác phẩm như vậy.

Chính vì lẽ đó, Nhà hội nghị Vitra khá tiểu biểu cho phong cách của Tadao Ando và nó cũng chính là đặc trưng của kiến trúc hiện đại thế kỷ 20 với vật liệu bê tông.

KTS. Trí Nguyễn